Leef lichter, werk speelser en ontdek jouw eigen pad
Imposter syndroom: Overwin het gevoel “niet goed genoeg” te zijn met deze tips
Ken je dat knagende gevoel dat wat je ook doet, het nooit genoeg lijkt te zijn? Alsof je constant achtervolgd wordt door de gedachte “Ben ik wel goed genoeg?”. Dit gevoel is niet uniek. Velen van ons worstelen met imposter feelings, die vaak verbonden zijn met zelftwijfel en een gebrek aan zelfvertrouwen.
Gelukkig zijn er stappen die we kunnen nemen om deze gevoelens te overwinnen en een gezondere balans te vinden in ons leven. In deze blog bespreken we imposter feelings of imposter syndrroom niet als een klinisch syndroom, maar eerder als alledaagse gevoelens van onzekerheid die ons allemaal kunnen treffen. We bekijken wat ze zijn, hoe ze samenhangen met zelftwijfel en wat je eraan kunt doen om ze te overwinnen.
Al geloof ik persoonlijk niet dat dit een syndroom is. Het is voor mij ook meer als een (faal)angst dat enorm in overdrive is. Of een faalangst dat ook voeding heeft in oude pijn, in oud trauma. Waardoor “hij”, ik maak er maar een personage van, zo heftig reageert.
Wat zijn imposter gevoelens of imposter syndroom en hoe hangen ze samen met zelftwijfel?
Imposter syndroom, ofwel het bedriegerssyndroom, is een psychologisch fenomeen waarbij mensen, ondanks bewijzen van hun competentie, blijven twijfelen aan hun eigen vaardigheden en prestaties. Deze twijfels kunnen voortkomen uit diepgewortelde overtuigingen over onszelf, sociale druk of ervaringen uit het verleden.
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat imposter feelings vaak gepaard gaan met gevoelens van zelftwijfel en angst om door de mand te vallen. Mensen met imposter gevoelens ervaren vaak:
- Twijfel aan hun eigen vaardigheden en prestaties: Zelfs na het behalen van successen, vraag je je af of je het wel echt verdiend hebt.
- Angst om ontmaskerd te worden: Je bent bang dat anderen erachter komen dat je niet zo goed bent als ze denken dat je bent.
- Vergelijken met anderen: Je vergelijkt jezelf voortdurend met anderen en voelt je minderwaardig.
- Perfectionisme: Je streeft naar perfectie en bent nooit tevreden met je prestaties.
De uitdagingen voor creatieve generalisten en multipotentials en hoogbegaafden
Creatieve generalisten en multipotentialisten zijn mensen met een breed scala aan interesses en vaardigheden. Ze zijn vaak nieuwsgierig, gedreven en creatief, maar kunnen ook moeite hebben om hun niche te vinden en zich te focussen.
Deze diversiteit aan interesses kan leiden tot unieke uitdagingen met imposter feelings:
- De druk om constant te presteren: Creatieve generalisten kunnen zich onder druk gezet voelen om constant te presteren en te excelleren in alle gebieden waar ze interesse in hebben.
- De angst om hun niche te missen: Ze zijn bang om kansen te missen door zich niet te focussen op één gebied.
- Gevoelens van onvoldoende: De veelzijdigheid van hun interesses kan leiden tot gevoelens van onvoldoende, omdat ze het gevoel hebben dat ze nooit expert worden in één gebied.
Ondanks deze uitdagingen is het belangrijk om te onthouden dat de diverse vaardigheden en interesses van creatieve generalisten juist van onschatbare waarde zijn in een snel veranderende wereld. Door te focussen op hun unieke talenten en projecten te kiezen waar ze gepassioneerd over zijn, kunnen ze een gevoel van voldoening en zelfvertrouwen opbouwen.
De innerlijke criticus temmen: Tips om imposter feelings te overwinnen
De eerste stap om imposter feelings te overwinnen is om te erkennen dat je niet de enige bent. Veel mensen ervaren deze gevoelens, ongeacht hun intelligentie, talent of succes.
Met de volgende tips kun je de stem van je innerlijke criticus bedwingen en imposter feelings overwinnen:
1. Ontmasker de bedrieger en zelfsabotage
Maak een lijst van al je verplichtingen en taken. Evalueer ze kritisch en vraag jezelf af: “Is dit echt noodzakelijk? Draagt het bij aan mijn doelen en waarden? Of kan ik deze taak loslaten of uitbesteden?”. Kies drie taken die je kunt schrappen of delegeren. Zo creëer je meer ruimte voor:
- Zelfzorg: Maak tijd voor activiteiten die je energie geven en je mentale en fysieke gezondheid voeden. Denk aan sporten, meditatie, lezen of tijd doorbrengen in de natuur.
- Creatieve expressie: Laat je creativiteit stromen door te schilderen, te schrijven, muziek te maken of andere activiteiten die je inspireren.
- Sociaal contact: Maak tijd vrij voor quality time met dierbaren. Bouw sterke en ondersteunende relaties op die je een gevoel van belonging geven.
2. Creëer grenzen, dat geeft je energie
Stel duidelijke grenzen tussen werk en privéleven. Tijdens quality time met familie of vrienden ben je volledig aanwezig, zonder afleiding door werk of andere verplichtingen. Plan bewust momenten van rust en ontspanning in je agenda. Zo kun je loskoppelen van de dagelijkse stress en je batterijen opladen. En een persoon met opgeladen batterijen is minder vatbaar voor zelfkritiek of zelfsabotage.
3. Nee zeggen is oké
Het is oké om niet alles te doen wat van je gevraagd wordt. Leer grenzen te stellen en zeg nee tegen verzoeken die je energie leegzuigen of die niet bijdragen aan jouw welzijn. Bescherm je tijd en energie voor de dingen die écht belangrijk voor je zijn.
4. Herken de imposter
Wees je bewust van de momenten waarop je imposter feelings ervaart. Wat zijn de triggers? Wat zijn de negatieve gedachten die door je hoofd spoken? Door deze patronen te herkennen, kun je ze beter uitdagen en weerleggen.
5. Daag je innerlijke criticus uit en stel je bedrieger in vraag
Stel kritische vragen aan je innerlijke criticus. Zijn de gedachten die je voedt realistisch en behulpzaam? Of zijn ze gebaseerd op angst en onzekerheid? Door je gedachten te bevragen, kun je hun kracht verminderen.
6. Vier je successen en dim zelfkritiek
Maak een lijst van je successen, groot en klein. Herinner jezelf regelmatig aan je talenten, vaardigheden en prestaties. Dit helpt je om je zelfvertrouwen te boosten en een realistischer beeld van jezelf te vormen.
7. Stop met vergelijken, dat vraagt alleen maar energie
Iedereen bewandelt zijn eigen pad met unieke uitdagingen en successen. Richt je aandacht op jouw eigen reis en stop met jezelf te vergelijken met anderen. Leer jezelf te accepteren zoals je bent, met al je sterke en minder sterke punten.
8. Dim de prikkels die zelfkritiek triggeren
Ik weet uit eigen ervaring hoe moeilijk het is om te stoppen met vergelijken, vooral in de tijd van sociale media. Probeer de accounts te dimmen of te ontvolgen die je een gevoel van onvoldoende geven.
Ik probeer er met mijn account trouwens op te letten dat ik praat over opbouwen, goed genoeg zijn, talenten en krachten. En dus ook mijn kwetsbare deel te delen, ik ben gelukkig ook maar een mens.
9. Bescherm je mentale energie
Focus op wat je inspireert, motiveert en plezier geeft. Maak daar tijd voor en neem jezelf mee op uitje.
10. Blijft hij echt klagen?
Laat hem eens aan het woord al schrijvend en dan dim je hem. Tjakka!
Je bent goed genoeg zoals je bent en die imposter zet je maar even buiten
- Je bent goed genoeg, precies zoals je bent.
- Het is oké om hulp te vragen en grenzen te stellen.
- Focus op je eigen groei en ontwikkeling, in plaats van je te vergelijken met anderen.
- Doorbreek de negatieve gedachtepatronen van je innerlijke criticus.
- Maak bewuste keuzes die bijdragen aan jouw geluk en welzijn.
Deze stappen zijn niet altijd makkelijk, maar met oefening en zelfcompassie kun je de stem van je innerlijke criticus steeds zachter laten worden. Je zult versteld staan hoeveel meer zelfvertrouwen en innerlijke rust je ervaart wanneer je imposter feelings overwint.
Bonustips om die zelftwijfel, zelfkritiek en dus dat gevoel van een bedrieger te zijn te dimmen
- Schrijf: Schrijf je angsten en twijfels van je af in een dagboek of ga creatief te werk met poëzie of verhalen.
- Maak kunst: Schilder, teken, beeldhouw of experimenteer met andere artistieke media om je emoties te uiten.
- Dans of beweeg: Laat je lichaam je gevoelens uiten en beweeg op de muziek. Zo zet je eve een knip op je malende gedachten en overtuigingen die je alleen maar naar beneden halen.
Tot slot:
Imposter feelings zijn een veelvoorkomend fenomeen, maar dat betekent niet dat je ermee moet leren leven. Door de tips in deze blog te volgen, kun je deze gevoelens overwinnen en een gezonder en gelukkiger leven leiden.